Zoals u allen misschien wel zou kunnen weten studeer ik communicatie. Dit is een heel erg interessante studie, helemaal voor mensen die gebruikte theezakjes en kaligrafie ook over de top vinden. Echt lieve mensen, het stelt niks voor! Sorry mem, nu niet ongerust worden, uw zoon zal met vlag en wimpel slagen. Maar communicatie hoort in dezelfde onzinscategorie economie. Niet voor niets dat ik voornemens ben economie als vervolgstudie te kiezen.
Stappers theorie
Gedurende mijn onvolprezen opleiding plachtte men mij te leren communicatie te belijden aan de hand van de geniale Stappers-theorie. Ik ben niet van zin u te vervelen met de uitleg van hoe deze theorie in elkaar steekt, dat zal immers hetzelfde zijn om u uit te leggen waarom een wiel rond is.
Nuja, in het kort dan: Stappers neemt voor zijn stellingname 2 denkbeeldige partijen. In al zijn originaliteit noemt hij deze A en B. Hierbij is A de zender en B de ontvanger.
Tot zover het begrijpelijke deel, hierna wordt het pas echt moeilijk! Nouja eerder vermoeiend en saai. Wat in ieder geval gebeurt is dat de zender een boodschap klaarzet die door de ontvanger wordt gezien/gelezen/gehoord/geproefd/gevoeld. Vervolgens zal de ontvanger de boodschap gaan interpreteren (Let op!), et voila, het spannende communicatiegebeuren is bedreven. Zo moeilijk was het niet heh? "Vanwaar dan een opleiding van vier jaar?" hoor ik u denken. Dit komt doordat bij elke zelfbedachte wetenschap mensen ook problemen hebben bedacht. En die moet elke communicatiestudent zich meester maken. "Hoe bedoelt u CommuniJan?" Nou het is niet zozeer dat wij voor elk probleem een oplossing moeten vinden, maar we moeten leren dat alles wat er goed uitziet tog echt heel verrot is. Niet omdat dat zo is, maar omdat dat nu eenmaal zo hoort, want zo is het immers bedacht. Communicatie zit zo vastgeroest met haken en ogen dat goede communicatie per definitie al niet bestaat. Net als de docenten die in het vak doceren zullen de bedenkers van het fenomeen communicatie wel een stel chagrijnige depressieve muurstaarders zijn.
In dit komende stukje neem ik jullie bij de hand en zullen we samen ontdekken dat communicatie een groot stuk bedrog is. Onderwerpen die we gaan behandelen zijn: intepretatie, non-verbale communicatie en we nemen natuurlijk uitgebreid tijd voor een rondvraag.
Interpretatie
In de uitleg van de Stapperstheorie is de zinsnede (Let op!) u vanzelfsprekend in het oog gesprongen. Voor lezers met een bril, dit is de reden waarom uw glazen opeens zo troebel waren. Deksels Jan, wat een goede grap! Het gaat hier bij dit oplettenswaardige moment om interpretatie. Zoals u allicht geinterpreteerd heeft, heb ik een hekel aan interpretatie. Fout! Daarom klopt interpretatie dus niet. Interpretatie is een logische gevolgtrekking uit de waarnemingen van de ontvanger. Probleem is echter dat veel van die ontvangers de logica ontbeerd logisch na te denken. Gevolg is dus dat informatie verkeerd geinterpreteerd wordt. Daarom klopt interpretatie niet. En daarom heeft interpretatie niets te maken met communicatie. Communicatie gaat erom dat zender en ontvanger hun best doen elkaar te begrijpen. Interpretatie heeft daar niks mee te maken in die zin dat interpretatie een klote woord is om 100x te schrijven in een alinea, maar ook omdat het altijd kiest voor de makkelijke weg. Het vult in principe de leegte van domheid en onbegrip van de ontvanger. Snapt de ontvanger immers een boodschap niet, dan gaat ie het interpreteren ofwel omzetten in iets dat ie wel snapt. Maar omdat de ontvanger meestal dommer is dan de zender, zal dat dus nooit goed kunnen komen. Omdat de dingen die hij wel snapt per definitie onder het niveau ligt van de informatie die de zender voor hem heeft klaargezet.
Waarom is de ontvanger per definitie dommer dan de zender? Omdat zodra de ontvanger slimmer is dan de zender deze de zender niet meer nodig heeft. Bijvoorbeeld zodra een student slimmer wordt dan zijn docent dan heeft hij deze niet meer nodig. Hoe komt je der achter wanneer de student slimmer is dan de docent? Dat zie je als de docent niet meer kan volgen wat de student allemaal bedoeld en zichzelf genoopt ziet zich te verlagen tot interpretatie. Het is allemaal volkomen logisch, zolang je het snapt.
Non-verbale communicatie
Wat een grote larikoek is dat zeg! De meningen zijn enigzins verdeeld maar enkele 'specialisten' hebben bedacht dat ongeveer 80% van de communicatie non-verbaal is. Bij non-verbale communicatie moet je denken aan lichaamstaal, kleding, uiterlijk etc. Dit houdt dus in dat maar 20% van communicatie om de inhoud gaat. Bah. Dat moet echt door en voor vrouwen zijn bedacht! Het slaat tog nergens op. Als ik in overall het nieuws zou gaan lezen, dan zou dat dus minder overkomen als wanneer ik dat in pak doe? Het zal vast zo zijn, maar dat is tog onzin! Wat is dat voor onzinnige wereld waar we in leven.
Moet de zender dan altijd uitgaan van het gebrek aan intilligentie van de ontvanger? Bijvoorbeeld een tekst schrijven voor school, daarin wordt men niet geacht wollig taalgebruik te bezigen, (daar wordt niet verwacht moeilijk taalgebruik te gebruiken), want dan snapt niemand het meer...treurig! Als je moeilijke woorden niet snapt, dan heb je ook niks te zoeken op een positie waarin je teksten kan ontvangen die van enig niveau zijn. Is het dan niet zo dat zo'n vrouw, want het zijn bijna altijd vrouwen die dom zijn, een cursus moeilijke woorden moet gaan volgen, en mij lekker mijn teksten laat schrijven.
Want is het andersom, en valt zij mij lastig met woorden als Gucci en Prada, geen denken aan dat ze dan zegt dat dat een soort klompenfabrikanten zijn!
Is het niet zo dat het niveau in het onderwijs, of waar dan ook, alleen maar verder afneemt als je mensen 'Noord-Koreaanse dictator style' afsluit van alles wat maar een beetje boven je pet uitstijgt? Is het niet schreinend dat mensen die in Jip en Janneke taal een rapport schrijven een pluim krijgen voor hun 'makkelijke taalgebruik' terwijl iemand die wel woorden langer dan drie lettergrepen aan elkaar weet te breien zijn meesterlijke rapport moet herschrijven in verband met te moeilijk taalgebruik? De mentaliteit in deze wereld, dat als je de lat maar laag genoeg legt iedereen slaagt, werkt tog alleen maar in de hand dat iedereen dan een mislukkeling is! Kortom moeten mensen die wel na kunnen denken hun niveau verlagen, of moeten domme mensen eens leren nadenken?
Wat is dan de beste manier van communicatie? Schriftelijke communicatie! Of zoals uw Communicerende Communicator zelf graag zeggen wil: e-mail! Wat is dan het voordeel van schriftelijke communicatie? Dat is dat je heel precies en gedetailleerd kan schrijven wat je anders had willen zeggen. Maar bij zeggen is het probleem vaak dat de tong sneller is als de hersenen. Dit is er bij typen niet het geval, omdat je vingers altijd pas gaan werken nadat je iets doordacht hebt, dat is bij de tong helaas lang niet altijd het geval.
Verder kun je, op papier, in duidelijke bewoording alles neerzetten wat je kwijt wilt en is er geen plaats voor onnozele vragen van de ontvanger. Mocht de ontvanger echter het geschrevene niet begrijpen, dan heeft deze een probleem en dient ie zich in te schrijven voor een cursus begrijpend lezen. Een andere mogelijkheid is dat deze een excuusbrief terugstuurd met de vraag of de zender de boodschap wil herformuleren omdat de ontvanger te dom is het te begrijpen.
Affijn, non-verbale communicatie. Waar waren we gebleven, ojah, 80% non verbaal 20% verbaal. Gaan we weer terug naar het voorbeeld van de nieuwslezer. Men neme de volgende proefopstelling: een tv met journaal, een blinde proefpersoon, en een dove proefpersoon. Onze communicatie specialisten zijn stellig in hun stelling: Die blinde zal 20% van de nieuwsfeiten meekrijgen, de dove 80%. Het journaal speelt af, de proefpersonen kijken dan wel luisteren zeer aandachtig. Het journaal is voorbij. Nu komt de proef op de som, we gaan aan beide personen vragen waar het journaal over ging...... Zie je wel dat die 'specialisten' sukkels zijn. Of die gast er nu in overall of in pak heeft gezeten, het enige wat die dove weet is hoe warm het morgen wordt, omdat dat toevallig op een kaartje staat.
Dus laten we er voor altijd overeens zijn dat non-verbale communicatie niet bestaat. Als er gedurende het communicatieproces sprake is van een spreker, dan is het enige dat er toe doet, dat wat ie zegt, niet hoe die het zegt! Waarom denkt iedereen dan dat communicatie voor 80% non-verbaal is? Omdat mensen dom zijn. En met name ontvangers zijn dom. Zoals al gezegt wordt de zender altijd geacht daar rekening mee te houden. Nu is het de tijd dat daar verandering in komt. Want ik heb een droom!
Droom
Ik heb een droom dat op een dag dit land zal opstaan en de ware betekenis van communicatie zal naleven: "Wij vinden de volgende waarheben vanzelfsprekend: non-verbale communicatie en intepretatie horen niet bij communicatie".
Ik heb een droom dat op een dag, in de dure gebouwen van de Hanze, de zonen van voormalige zenders en de zonen van voormalige ontvangers in staat zullen zijn om samen aan te schuiven aan de tafel van broederlijke communicatie.
Ik heb een droom dat op een dag zelfs de specialisten in communicatie, grote denkers, die met hun bedenksels mensen onrecht aandoen en onderdrukken, veranderen in een oase van echte communicatie en gerechtigheid.
Ik heb een droom dat mijn vier kinderen, van even zoveel verschillende vrouwen, op een dag zullen leven in een wereld waar zij niet beoordeeld worden op hun non-verbale communicatie, maar op de inhoudt van hun boodschap.
Ik heb een droom vandaag!
Rondvraag
Helaas er is geen tijd meer voor de rondvraag. Voor vragen en opmerkingen verwijs ik u naar het gastenboek.